Piet Hein Coebergh, Lector PR & Social Media aan Hogeschool Leiden heeft de uitkomsten van de 2018 editie van het jaarlijkse Jaarverslagenonderzoek gepubliceerd. Volgens dit onderzoek zijn de jaarverslagen over 2017 van ABN AMRO (1), DSM (2) en Randstad (3) het meest compleet over duurzaamheid van de aan de AEX genoteerde bedrijven. Arcadis scoorde als AMX bedrijf het hoogst van alle beursgenoteerde bedrijven. Overall waren Arcadis (1), ABN AMRO (2) en DSM (3) het meest compleet in de communicatie in hun jaarverslagen.

In deze editie van het onderzoek zijn alle jaarverslagen beoordeeld van ondernemingen die in oktober 2018 genoteerd waren aan de AEX, AMX en Ascx en een jaarverslag over 2017 hebben gepubliceerd. Er is geen onderscheid gemaakt tussen jaarverslagen in de Nederlandse of Engelse taal. Separaat gepubliceerde MVO (CSR)-rapportages zijn niet beoordeeld, om drie redenen:

• Dit jaarverslagenonderzoek focust op het communiceren van integrale strategie, niet op ondergeschikte of nevengeschikte verslaggeving van strategie.
• Nagenoeg alle jaarverslagen bevatten tegenwoordig een uitgebreide MVO/CSR paragraaf die de essentie van het duurzaamheidsbeleid presenteert.
• Integrated reporting (de combinatie van algemeen en maatschappelijk jaarverslag) is inmiddels de standaard bij genoteerde bedrijven.

Opmerkelijk in communicatie over duurzaamheid

• De beursgenoteerde jaarverslagen in Nederland in 2018 over 2017 laten de definitieve doorbraak van de SDG’s (Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties) als norm in CSR (Corporate Social Responsibility)/MVO (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen):
  • SDG (UN) 58,2% (was 20,0%)
  • GRI4 26,0% (was 17,3%)
  • Cradle-to-cradle 16,4% (was 5,3%)
  • Geen standaard genoemd 37,0% (was 56,0% – zie voor een gedetailleerde analyse van CSR-standaarden de vorige editia van het jaarverslagenonderzoek).
• Tevens is Integrated reporting – de combinatie / integratie van verslaggeving over over de bijdrage aan maatschappelijke doelen respectievelijk het reguliere jaarverslag over de realisatie van eigen doelen – de standaard. Daarbij valt wel op dat de meeste ondernemingen hun CSR- paragraaf nu helemaal achtering hun jaarversag plaatsen, achter de financiële verslaggeving. Voor wat het waard is?
• Menig organisatie illustreert de impact van de organisatie op de samenleving aan de hand van de Supply chain, zoals AholdDelhaize
• Sommige bedrijven vertonen met enige trots een virtuele prijzenkast met erkenning in duurzaamheid, zoals sommige Hotels allerlei vignetten op hun ramen hebben. Krachtiger is om de scores te noemen van de eigen organisatie in internationaal gerespecteerde ranglijsten, zoals Vopak
• Het is opvallend dat CSR bij enkele prominente organisaties belegd is bij de directeur communicatie (zoals KPN en ASR). Ook RELX koppelt CSR aan de communicatieve waarde op een originele en tamelijk authentiek ogende wijze. Dus niet vanwege een betere wereld ofzo: “We define corporate responsibility (CR) as the way we do business and our efforts to increase our positive impact and reduce any negative
  impact. It ensures good management of risks and opportunities, helps us attract and retain the best people and strengthens our corporate reputation.”
• Enkele ondernemingen zetten – net als Unilever al langer doet – inmiddels vol in op duurzaamheid als kernthema, zoals (winnaar) Arcadis op de voorpagina;
• Liefst 32 bedrijven (44%) van de 73 passen in hun jaarverslag een materialiteitsmatrix toe: een schema dat de belangrijkste uitdagingen van de organisatie in perspectief plaatst aan de hand van de impact van de uitdaging voor stakeholders respectievelijk de organisatie zelf.
• Slechts enkele zeer transparante en communicatieve ondernemingen voegen hier een Stakeholder engagement matrix/ stakeholder dialogue overview: een schema wat de verschillende belangen van belangrijke stakeholders zijn en hoe de onderneming daarover in dialoog wil. Omdat dit schema inmiddels vaker ook veel zegt over leiderschap staat hierover meer in de paragraaf leiderschap en communicatie.

Download het volledige onderzoeksrapport (pdf)