Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) stopt per 2024 met de Transparantiebenchmark en de daaraan verbonden Kristalprijs. De nieuwe Europese duurzaamheidsrichtlijn CSRD maakt deze twee instrumenten “overbodig”. Minister Adriaansens van EZK schrijft dit aan de Tweede Kamer. Met de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) is een groot deel van het bedrijfsleven vanaf boekjaar 2024 verplicht om in het jaarverslag ook te rapporteren over duurzaamheidsaspecten.

“Deze nieuwe Europese mvo-regels zijn dus een rechtstreekse vervanging van deze twee nationale instrumenten”, aldus de minister. “De Nederlandse bedrijven die momenteel tot de doelgroep van de Transparantiebenchmark behoren, behoren ook tot de groep bedrijven die conform de CSRD moeten gaan rapporteren.” De laatste ronde van de Transparantiebenchmark dit jaar zal starten met een ‘Kick-off 2023 event‘ op 26 april a.s. .

De Transparantiebenchmark en Kristalprijs

De Transparantiebenchmark bestaat sinds 2004. Sinds 2010 wordt aan het bedrijf dat het hoogste scoort in de Transparantiebenchmark de Kristalprijs uitgereikt.

De Transparantiebenchmark en Kristalprijs zijn instrumenten die onderdeel uitmaken van het bedrijvenbeleid van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Ondernemingen worden met deze instrumenten aangespoord om hun verslaglegging over Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) te verbeteren en gestimuleerd om meer aandacht te besteden aan bepaalde onderwerpen. De Transparantiebenchmark is hierbij een tweejaarlijkse meting die in kaart brengt hoe transparant het Nederlandse bedrijfsleven is met betrekking tot hun maatschappelijke verslaggeving. De Kristalprijs is een jaarlijkse prijs die wordt uitgerekt aan het bedrijf met het meest vernieuwende, transparante MVO-jaarverslag. In de even jaren is de Kristalprijs een juryprijs.

De doelgroep van de Transparantiebenchmark is het grootbedrijf in Nederland en bestaat uit zo’n 500 organisaties. Deelname aan de Transparantiebenchmark en de Kristalprijs is voor deze doelgroep in principe niet vrijwillig, zij worden meegenomen in het beoordelingsproces om tot de benchmark te komen. Zij kunnen hier zelf wel een actieve rol in spelen door de Transparantiebenchmark self-assessment in te vullen en gebruik te maken van de commentaarronde. Voor wat betreft niet-actieve deelname aan de Transparantiebenchmark geldt dat het assessment door de onafhankelijke beoordelaars op basis van de beschikbare informatie wordt ingevuld. Daarnaast kunnen bedrijven en organisaties buiten deze doelgroep vrijwillig meedoen. Hierbij is een eigen actieve deelname wel een vereiste.

Evaluatie instrumenten

“Begin 2022 heeft uw Kamer een evaluatie van de Transparantiebenchmark en Kristalprijs ontvangen. Uit de evaluatie bleek dat de Transparantiebenchmark in de kern heeft bijgedragen aan het agenderen van (en het rapporteren over) duurzaamheid bij bedrijven. Tevens neemt het aantal actieve deelnemers aan de Transparantiebenchmark nog steeds toe. Het onderzoek constateert echter ook dat, door de komst van (internationale) duurzaamheidsbenchmarks, de Transparantiebenchmark relatief gezien aan relevantie en doeltreffendheid heeft verloren. Tevens zal de komst van de Europese Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), die begin november 2022 door het Europees parlement is goedgekeurd, de Transparantiebenchmark vanaf boekjaar 2024 overbodig maken. Daarom heeft het kabinet, in overleg en in overeenstemming met de relevante betrokkenen, besloten om de Transparantiebenchmark en Kristalprijs te beëindigen.”

CSRD

Met de CSRD wordt een nieuw Europees kader geïntroduceerd waarmee het voor een groot deel van het bedrijfsleven verplicht wordt in het jaarverslag te rapporteren over duurzaamheidsaspecten die samenhangen met de activiteiten van de onderneming. Dit kader heeft als doel om de transparantie en vergelijkbaarheid van duurzaamheidsrapportages te vergroten. In de komende periode zullen bedrijven gefaseerd moeten gaan rapporteren over niet financiële informatie. De ondernemingen die nu al onder de Richtlijn Niet-financiële Informatie vallen moeten vanaf boekjaar 2024 conform de CSRD gaan rapporteren. In 2025 volgen de grote niet-beursvennootschappen en in 2026 het beursgenoteerde mkb. De Nederlandse bedrijven die momenteel tot de doelgroep van de Transparantiebenchmark behoren, behoren ook tot de groep bedrijven die conform de CSRD moeten gaan rapporteren.

Het laatste jaar van de Transparantiebenchmark en Kristalprijs zal gebruikt worden om bedrijven verder aan te moedigen zich voor te bereiden op de implementatie van de CSRD en te ondersteunen hun MVO-verslaglegging te verbeteren. Zo blijven we Nederlandse en Europese bedrijven stimuleren om MVO te implementeren en versterken we ons bedrijfsleven. “Namens het kabinet wil ik alle betrokken partijen bij de Transparantiebenchmark en de organisatie achter de Kristalprijs hartelijk danken voor hun jarenlange inspanningen en de goede resultaten die dit heeft opgeleverd voor MVO(-verslaggeving).”

[1] Evaluerend onderzoek naar de Transparantiebenchmark en Kristalprijs (pdf)